یکی از سازههای نگهبان که مهندسان در مهار خاکریزها از آن استفاده مینمایند، دیوار حائل طرهای میباشد. در این دیوارها معمولاً وزن عامل اصلی پایداری در برابر بارهای وارده است و همین موضوع باعث میشود تا ابعاد آنها با افزایش ارتفاع خاکریز بزرگ شود، تا حدی که دیگر استفاده از آنها اقتصادی نباشد. براین اساس منابع حداکثر ارتفاع اقتصادی این نوع دیوار را 8 متر عنوان کردهاند. از این رو در سالهای اخیر برخی محققان با استفاده از روشهایی سعی در کاهش ابعاد این نوع دیوار نمودهاند. یکی از این روشها استفاده از انواع دیگر سازههای مهاری همراه با دیوار حائل طرهای بوده است. در این پژوهش با بهرهگیری از روش مدلسازی فیزیکی در آزمایشگاه سعی گردیده تا از دو سیستم انکراژ و یا خاک مسلح بهعنوان سیستم ثانویه، همراه با دیوار حائل طرهای استفاده شود. هدف از مدلسازی این سیستمهای ترکیبی، کاهش ابعاد دیوار حائل طرهای و تضعیف آن درضمن حفظ خصوصیات باربری سازه نگهبان بوده است. همچنین در آزمایشهای مربوط به هر سیستم سعی شده تا با ایجاد تغییر در شرایط آزمایشها، روشهایی جهت بهبود عملکرد هر کدام از سیستمها ارائه گردد. نتایج نشان داد که در پژوهش حاضر با استفاده از سیستمهای انکراژ و یا خاک مسلح، بیشینه تغییرمکان جانبی دیوار به ترتیب تا 55/59 و 87/59 درصد کاهش یافته است. بنابراین میتوان تا حدی ابعاد دیوار طرهای را کاهش داد و بخشی از باربری را به سیستمهای ثانویه واگذار نمود. در رابطه با سیستم انکراژ مشخص شد که با افزایش زاویه انکرها نسبت به افق، تغییرمکانهای جانبی دیوار افزایش مییابد. همچنین نتایج نشان داد که در اجرای سیستم خاک مسلح درصورتیکه خاک دانهای مناسب، مطابق با آییننامه برای خاکریز در نزدیکی پروژه در دسترس نباشد، میتوان با استفاده از لایههایی از خاک مناسب بهعنوان میانلایه در تراز المانهای مسلحکننده، عملکرد خاک مسلح را تا حد زیادی بهبود بخشید. این موضوع کمک زیادی را از نظر اقتصادی و صرفهجویی در زمان به پروژههای خاک مسلح مینماید.
واژههای کلیدی: دیوار حائل طرهای، انکراژ، خاک مسلح، سیستم ترکیبی،زاویه انکر، خاک میانلایه